Stoomgemaal van Watt

Het verhaal van een omstreden innovatie uit de achttiende eeuw

Midden in de Patriottentijd (1987) wordt in een polder bij Rotterdam een stoomgemaal in werking gesteld. Het allereerste stoom-poldergemaal in de wereld en de eerste toepassing van de stoommachine van James Watt op het vasteland van Europa. Het is een experiment, bedacht door een horlogemaker en zijn vrienden, die zich verenigd hebben in het Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte. Een organisatie die nog steeds bestaat en actief is.

Nederland moet dan nog erg wennen aan de moderne techniek. Tegenstanders noemen het een ‘Keezending’’, een werktuig van Patriotten. Ruim twee eeuwen later komen de restanten van het gemaal tevoorschijn bij de aanleg van de spoortunnel die onder de Staten­weg loopt. De fundamenten zijn in 2004 door de Rotterdamse stadsarcheologen opgemeten en daarna verwijderd. Op de Statenweg is nog een plattegrond te zien. De echte plattegrond was 2,5 maal zo groot.

Meer over het gemaal is te zien op de wanden van het metrostation Blijdorp.

Het in 2010 uitgegeven boekje ‘Het Keezending in de polder Blijdorp’ (ISBN: 978-90-815390-1-2 ) met een uitgebreid verhaal over het stoomgemaal is te bestellen bij het Historisch Genootschap Roterodamum.
www.roterodamum.nl